Sau phẫu thuật xương khớp, cơ thể cần thời gian để hồi phục. Việc chăm sóc đúng cách giúp xương nhanh lành, giảm đau nhức và ngăn ngừa biến chứng. Dưới đây là những cách bảo vệ sức khỏe xương khớp sau phẫu thuật mà bạn nên biết.
1. Nghỉ ngơi và phục hồi hợp lý
-
Sau khi phẫu thuật, cơ thể cần nghỉ ngơi đầy đủ để mô và xương tái tạo.
-
Tránh vận động mạnh hoặc mang vác nặng trong giai đoạn đầu.
-
Tuy nhiên, không nên nằm yên quá lâu, vì có thể gây cứng khớp hoặc teo cơ.
-
Hãy tập phục hồi chức năng theo hướng dẫn của bác sĩ vật lý trị liệu để tăng tuần hoàn máu và giúp khớp linh hoạt trở lại.
2. Duy trì chế độ dinh dưỡng tốt cho xương khớp
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục. Người sau phẫu thuật nên bổ sung:
-
Canxi: có nhiều trong sữa, hạt hạnh nhân, cá nhỏ ăn cả xương.
-
Vitamin D: giúp hấp thu canxi tốt hơn – có thể từ ánh nắng sớm hoặc thực phẩm như trứng, cá hồi.
-
Protein: hỗ trợ tái tạo mô và cơ – có trong thịt nạc, đậu phụ, trứng.
-
Omega-3: trong cá béo hoặc hạt chia giúp giảm viêm, đau khớp.
-
Uống đủ nước mỗi ngày để bôi trơn khớp và hỗ trợ trao đổi chất.
3. Tập luyện nhẹ nhàng sau phẫu thuật
-
Khi vết mổ đã ổn định, hãy bắt đầu với các bài tập nhẹ: co duỗi khớp, yoga phục hồi, đi bộ chậm.
-
Các bài tập này giúp tăng tuần hoàn máu, duy trì sức cơ, tránh cứng khớp.
-
Tuyệt đối không tự ý tập nặng nếu chưa được bác sĩ cho phép.
4. Tránh các thói quen gây hại cho xương khớp
Để xương khớp luôn khỏe mạnh, đặc biệt sau phẫu thuật hoặc ở người có nguy cơ thoái hóa, bạn cần loại bỏ những thói quen tưởng chừng nhỏ nhưng gây tổn hại lâu dài cho hệ cơ – xương – khớp.
4.1. Ngồi và đứng sai tư thế
-
Ngồi cong lưng, cúi gập người hoặc lệch vai trong thời gian dài gây lệch cột sống, thoái hóa đốt sống cổ và lưng.
-
Hãy tập ngồi thẳng lưng, vai mở, hai chân vuông góc, thay đổi tư thế mỗi 30–45 phút.
4.2. Ít vận động hoặc vận động sai cách
-
Ngồi lâu một chỗ khiến máu lưu thông kém, cơ yếu, khớp cứng.
-
Trong khi đó, tập thể dục quá sức hoặc sai kỹ thuật có thể gây chấn thương khớp.
Giải pháp: Tập các bài nhẹ như đi bộ, bơi lội, yoga hoặc dưỡng sinh.
4.3. Lạm dụng giày cao gót hoặc dép bệt
-
Giày cao gót làm mất cân bằng trọng lực, gây đau đầu gối, cột sống và gót chân.
-
Dép bệt không hỗ trợ vòm bàn chân, dễ gây viêm cân gan chân hoặc gai gót.
Nên chọn giày vừa vặn, có độ nâng nhẹ và đế mềm.
4.4. Hút thuốc, uống rượu bia
-
Nicotin và cồn làm giảm hấp thu canxi, gây loãng xương và cản trở quá trình phục hồi sau chấn thương.
-
Ngoài ra, rượu bia còn khiến mất cân bằng hormon và khoáng chất trong cơ thể.
4.5. Ăn uống thiếu chất
-
Thiếu canxi, vitamin D, magie và collagen khiến xương yếu, dễ gãy.
-
Cần bổ sung sữa, cá nhỏ, rau xanh, hạt ngũ cốc, trứng và trái cây tươi vào khẩu phần hằng ngày.
4.6. Thức khuya, căng thẳng kéo dài
-
-
Thiếu ngủ làm rối loạn chuyển hóa, giảm sản sinh tế bào xương mới.
-
Stress kéo dài làm tăng cortisol – một hormone có thể phá hủy mô sụn và xương.
-
5. Tái khám và theo dõi định kỳ
-
Người sau phẫu thuật nên tái khám đúng lịch hẹn để theo dõi tiến triển phục hồi.
-
Báo ngay cho bác sĩ nếu có các dấu hiệu bất thường như sưng đỏ, đau nhức dữ dội, tê liệt, hoặc viêm mủ vết mổ.
Bảo vệ sức khỏe xương khớp sau phẫu thuật là quá trình đòi hỏi sự kiên trì và đúng hướng. Kết hợp dinh dưỡng hợp lý, tập luyện vừa sức, nghỉ ngơi đủ và tuân thủ chỉ dẫn y khoa sẽ giúp bạn nhanh chóng phục hồi, lấy lại khả năng vận động linh hoạt và chất lượng cuộc sống tốt hơn.
