Bạn có từng nghe tiếng lục cục, lạo xạo ở đầu gối khi leo cầu thang, đứng lên ngồi xuống hoặc ngồi xổm? Đừng vội cho rằng đó là “kêu cho vui” – bởi đó có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của thoái hóa khớp gối hoặc rối loạn sụn khớp.
Đầu gối là khớp lớn chịu tải nhiều nhất trên cơ thể – và khi nó "kêu", nghĩa là nó đang báo động!
Tiếng kêu ở gối là gì?
Khi bạn gập duỗi gối, các cấu trúc bên trong như xương bánh chè, sụn khớp, bao hoạt dịch, dây chằng di chuyển. Nếu có bất thường, sẽ phát ra âm thanh như:
-
Lục cục
-
Lạo xạo
-
Lách cách
-
Hoặc như tiếng “bụp bụp” nhẹ
Gối kêu khi leo cầu thang – Nguyên nhân do đâu?
1. Thoái hóa khớp gối sớm
-
Sụn khớp bị mòn, khiến xương cọ vào nhau khi cử động.
-
Xảy ra ở người > 40 tuổi, nhưng đang có xu hướng trẻ hóa.
2. Hội chứng đau xương bánh chè – đùi (Patellofemoral pain syndrome)
-
Khi gân, sụn và cơ quanh đầu gối bị yếu hoặc lệch trục.
-
Rất phổ biến ở dân văn phòng, người hay ngồi lâu, phụ nữ hay mang giày cao gót.
3. Thiếu dịch khớp, khô khớp
-
Bao hoạt dịch tiết ra ít chất nhờn, khiến gối cọ xát phát ra tiếng.
4. Chấn thương, viêm gân, viêm bao hoạt dịch
-
Tổn thương nhỏ vùng gối cũng có thể gây tiếng kêu, kèm đau âm ỉ.
5. Sụn chêm bị tổn thương
-
Sụn chêm rách, mòn hoặc bị kẹt giữa khớp → gây tiếng động khi gấp duỗi.
Kèm theo tiếng kêu là dấu hiệu nguy hiểm nếu:
-
Đầu gối đau nhức, đặc biệt khi lên – xuống cầu thang
-
Cứng khớp buổi sáng
-
Gối sưng nhẹ hoặc có cảm giác “rụng rời”
-
Yếu cơ, đứng lâu thấy run chân
Đây là lúc khớp gối “xin nghỉ phép” – nếu bạn không can thiệp sớm, có thể dẫn đến thoái hóa khớp mạn tính, thậm chí teo cơ hoặc mất chức năng khớp.
Điều trị tiếng kêu khớp gối như thế nào?
Nếu mới khởi phát – chưa đau nhiều:
-
Tăng cường vận động nhẹ nhàng: đi bộ, đạp xe, bơi
-
Bài tập cơ tứ đầu đùi, tăng ổn định cho đầu gối
-
Chườm ấm, massage nhẹ vùng khớp
-
Bổ sung dưỡng chất khớp: glucosamine, collagen type II, MSM, vitamin D3
Nếu kèm đau – hạn chế vận động:
-
Khám chuyên khoa cơ xương khớp
-
Chụp X-quang hoặc MRI gối để đánh giá tổn thương
-
Nắn chỉnh cột sống thầy Pal, Vật lý trị liệu, siêu âm trị liệu
-
Uống thuốc kháng viêm – giảm đau (theo toa bác sĩ)
Cách phòng ngừa khớp gối “kêu cứu”
9 CÁCH PHÒNG NGỪA KHỚP GỐI “KÊU CỨU”
1. Duy trì cân nặng hợp lý
-
Mỗi 1kg thừa sẽ tạo áp lực gấp 4–6 lần lên khớp gối khi đi lại.
Giảm cân giúp giảm nguy cơ thoái hóa khớp, đau gối và tiếng kêu khi vận động.
2. Tránh ngồi xổm, leo cầu thang quá nhiều
-
Tư thế gập gối sâu làm tăng áp lực lên xương bánh chè và sụn khớp gối.
Hạn chế ngồi bệt, kê gối cao khi ngủ hoặc ngồi vắt chéo chân lâu.
3. Tăng cường vận động nhẹ nhàng
-
Ưu tiên các môn như đi bộ, đạp xe, bơi, yoga giúp bôi trơn khớp.
Tránh các bài tập có tác động mạnh lên gối như nhảy dây, chạy bộ cường độ cao nếu đã có dấu hiệu đau.
4. Tập cơ đùi trước và sau (cơ tứ đầu, cơ gân kheo)
-
Cơ khỏe giúp ổn định khớp gối, giảm ma sát – nguyên nhân gây tiếng kêu và đau.
Thực hiện các bài squat nhẹ, nâng chân thẳng, leg curl... đều đặn 3–4 lần/tuần.
5. Chọn giày dép phù hợp
-
Mang giày đế mềm, ôm chân, hạn chế giày cao gót hoặc đế cứng.
Với người có bàn chân bẹt, cần đệm hỗ trợ vòm chân để tránh lệch trục gối.
6. Giữ đủ độ ẩm và dịch khớp
-
Uống đủ nước (2–2,5L/ngày) giúp duy trì chất nhờn hoạt dịch trong khớp.
Ăn thực phẩm giàu collagen (da cá, nước hầm xương), omega-3 (cá hồi, hạt chia), canxi, vitamin D.
7. Tránh chấn thương và vận động sai tư thế
-
Khởi động kỹ trước khi tập thể dục.
Tránh gập gối quá sâu hoặc xoay vặn gối đột ngột.
8. Nghỉ ngơi khi đầu gối có dấu hiệu đau, sưng
-
Đừng “cố chịu” khi khớp kêu hoặc đau – nên giảm tải, chườm lạnh, nghỉ ngơi đúng cách.
9. Khám khớp định kỳ nếu có tiền sử chấn thương, viêm khớp
-
Chụp phim kiểm tra cấu trúc khớp, sụn, dịch khớp.
-
Phát hiện sớm giúp điều trị hiệu quả, không để biến chứng.
Kết luận
Gối kêu lục cục không chỉ là “tiếng động lạ” mà là dấu hiệu cảnh báo sự xuống cấp của khớp. Nếu được chăm sóc kịp thời, bạn hoàn toàn có thể phục hồi khớp khỏe mạnh, ngăn ngừa thoái hóa sớm.
Bạn có nghe tiếng “lục cục” mỗi khi gập gối? Đừng chờ đến khi đau không đi nổi mới chữa trị – hãy để chuyên gia cơ xương khớp phòng khám thầy Pal kiểm tra khớp gối của bạn ngay từ khi nó “xin nghỉ phép”.