Tê buốt chân là cảm giác châm chích, tê rần hoặc buốt lạnh lan dọc từ đùi xuống bàn chân. Tình trạng này có thể xuất hiện thoáng qua hoặc kéo dài gây ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt, đi lại và giấc ngủ. Hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp bạn điều trị hiệu quả và phòng ngừa tái phát.
1. Tê buốt chân là gì?
Tê buốt chân xảy ra khi dây thần kinh hoặc mạch máu ở chân bị chèn ép, thiếu máu hoặc tổn thương, khiến việc dẫn truyền tín hiệu kém đi. Cảm giác thường gặp gồm:
-
Tê rần, châm chích
-
Buốt như kim châm
-
Cảm giác lạnh buốt từ đầu gối xuống bàn chân
-
Chuột rút hoặc yếu chân
Nếu xuất hiện thường xuyên, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý thần kinh – xương khớp tiềm ẩn.
2. Tê buốt chân nguyên nhân do đâu?
Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất gây tê buốt chân:
2.1. Thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm
Đĩa đệm bị phồng hoặc thoát vị sẽ chèn ép rễ thần kinh tọa, gây tê buốt lan từ lưng xuống mông và chân.
2.2. Chèn ép dây thần kinh
Ngồi lâu, ngồi bắt chéo chân, đứng quá lâu hoặc mang giày quá chật đều có thể làm tắc nghẽn tuần hoàn và gây tê chân.
2.3. Thiếu máu nuôi chân (rối loạn tuần hoàn)
Khi máu lưu thông kém, chân dễ lạnh buốt, tê rần, đau mỏi khi vận động hoặc về đêm.
2.4. Bệnh lý thần kinh ngoại biên
Thường gặp ở người làm việc nặng, người lớn tuổi, hoặc người bị tiểu đường lâu năm.
2.5. Căng cơ, viêm cơ – dây chằng
Do vận động quá sức, sai tư thế, hoặc mang vác nặng.
2.6. Thiếu vitamin B1, B6, B12
Thiếu nhóm vitamin này khiến dây thần kinh dễ tổn thương, gây tê buốt tay chân.
2.7. Lạnh – nhiễm phong hàn (theo Đông y)
Gió lạnh xâm nhập, khí huyết tắc nghẽn gây tê bì, buốt chân, đau nhức về đêm.
2.8. Biến chứng của bệnh tiểu đường
Lượng đường trong máu cao lâu ngày làm tổn thương dây thần kinh, gây tê buốt chân, bỏng rát hoặc mất cảm giác.
3. Dấu hiệu tê buốt chân cần chú ý
-
Tê rần về đêm hoặc khi ngồi lâu
-
Buốt dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa
-
Đau lan từ thắt lưng xuống chân
-
Bàn chân lạnh hơn bình thường
-
Khó đứng lâu, dễ chuột rút
-
Giảm sức cơ, đi lại không vững
Nếu tê buốt kéo dài > 2 tuần, bạn nên đi khám để tìm nguyên nhân chính xác.
4. Tê buốt chân có nguy hiểm không?
Nếu không điều trị sớm, tê buốt chân có thể dẫn đến:
-
Teo cơ, yếu chân
-
Rối loạn cảm giác chân
-
Đau thần kinh tọa mạn tính
-
Khó đi lại, mất thăng bằng
-
Nguy cơ biến chứng bàn chân (ở người tiểu đường)
Nhiều trường hợp để lâu dẫn đến đau thần kinh nặng, ảnh hưởng đến công việc và sinh hoạt hàng ngày.
5. Cách điều trị tê buốt chân hiệu quả
5.1. Theo Tây y
-
Thuốc giãn cơ, giảm đau, kháng viêm
-
Thuốc bổ thần kinh (vitamin nhóm B)
-
Vật lý trị liệu – chiếu đèn hồng ngoại
-
Nắn chỉnh cột sống
-
Điều trị thoát vị, thoái hóa nếu có
5.2. Theo Đông y
Đông y tập trung khai thông kinh lạc – hoạt huyết – giảm chèn ép thần kinh, bao gồm:
-
Xoa bóp – bấm huyệt
- Nắn chỉnh cột sống
-
Châm cứu
-
Cứu ngải
-
Thuốc thảo dược hoạt huyết
-
Chườm nóng thảo dược giảm tê đau
Phương pháp này phù hợp cho người tê buốt do thoái hóa, thoát vị, phong hàn, tuần hoàn kém.
5.3. Tự chăm sóc tại nhà
-
Xoay khớp cổ chân, duỗi cơ chân mỗi ngày
-
Chườm ấm 15–20 phút
-
Uống đủ nước, ăn nhiều rau xanh, omega-3
-
Tránh ngồi lâu một tư thế
-
Giữ ấm chân khi ngủ
6. Khi nào cần đi khám ngay?
-
Tê buốt kèm mất cảm giác
-
Tê lan từ thắt lưng xuống bàn chân
-
Bàn chân lạnh liên tục hoặc đổi màu
-
Tê nhiều về đêm làm mất ngủ
-
Tê buốt không giảm sau 1–2 tuần tự điều trị
Tê buốt chân là tình trạng thường gặp nhưng không nên chủ quan. Việc xác định đúng nguyên nhân giúp điều trị hiệu quả và tránh biến chứng như đau thần kinh tọa, thoái hóa khớp hay rối loạn tuần hoàn. Nếu bạn bị tê buốt kéo dài, hãy đến cơ sở y tế uy tín để được kiểm tra và điều trị kịp thời.
